Vitamine C is natuurlijk een van de meest bekende en gebruikte antioxidanten ter wereld. Deze vitamine speelt een cruciale rol om het lichaam te beschermen tegen veroudering en bij het in stand houden van een sterk immuunsysteem, maar ook voor het behoud van soepele gewrichten en gezonde slagaders. Liposomale vitamine C is een vorm die zorgt voor een zo efficiënt mogelijke opname door het lichaam, waarmee je je gezondheid een flinke boost kan geven.
Antioxidanten tegen vrije radicalen
De fysiologie van het menselijk lichaam is verrassend veel gebaseerd op de beweging van elektronen, van de ene verbinding naar de andere. De moleculen die een elektron missen, noemen we vrije radicalen. Deze vrije radicalen hebben een vernietigende invloed op ons lichaam. Ze veroorzaken een schade en instabiliteit aan onze cellen, organen en weefsels.
Antioxidanten, waaronder vitamine C, voorziet deze vrije radicalen van het missende elektron, zodat deze worden geneutraliseerd en de harmonie in het lichaam wordt hersteld.
Vitamine C en het immuunsysteem
Vitamine C vervult een belangrijke rol bij het functioneren van je immuunsysteem. De witte bloedcellen zijn voor een groot deel afhankelijk van vitamine C om te kunnen overleven en bestand te zijn tegen pathogenen en vrije radicalen. Daarnaast is vitamine C belangrijk als anti-histamine en vermindert het ontstekingen die omstandigheden die verband houden met verkoudheid, koorts, griep en allergieën.1,2
Vitamine C en de huid
Vitamine C en de huidgezondheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vitamine C vervult een belangrijke functie bij de productie van collageen, een stof die deel uitmaakt van bindweefsel, botten, pezen en de huid.
Behandeling met een hoge dosis vitamine C laat zien dat bijvoorbeeld brandwonden en snijwonden sneller genezen en dat botbreuken sneller helen.3,4
Bij diabetes type 2
Vitamine C vervult ook belangrijke functies met betrekking tot de ontwikkeling van diabetes type 2. Het draagt bij aan een stabiele bloedsuikerspiegel die bijzonder belangrijk is voor personen met hartziekten en diabetes, aangezien er dan minder insuline hoeft te worden aangemaakt.5
Bij een hoge en instabiele bloedsuikerspiegel waarbij voortdurend pieken worden bereikt, binden de suikermoleculen zich aan eiwitten in het lichaam en vormen de zogenaamde AGE’s. Deze AGE’s veroorzaken grote oxidatieve stress in het lichaam, met versnelde veroudering tot gevolg. Doseringen van 1 tot 3 gram vitamine C per dag hebben een preventief effect op deze glycatie.
Bronnen van vitamine C
Natuurlijk weten we allemaal dat voeding de primaire bron moet vormen van onze voorziening in voedingsstoffen. Helaas bevatten onze groenten en fruit tegenwoordig niet meer zoveel vitamines en mineralen als vroeger. De verschraling van de landbouwgrond en het veelvuldige gebruik van pesticiden en herbiciden zorgen voor een steeds lagere voedingswaarde van onze groenten en fruit. De voornaamste bronnen van vitamine C zijn groene bladgroenten, paprika’s, aardbeien en citrusfruit.
We moeten dus op zoek naar manieren om ons lichaam toch te kunnen voorzien van de voedingsstoffen die het nodig heeft om in goede gezondheid te kunnen leven. Supplementen kunnen daarbij een waardevolle aanvulling zijn.
Best opneembare vorm van vitamine C
Het functioneren van de biochemie in het menselijk lichaam is in grote mate gebaseerd op de oplosbaarheid van voedingsstoffen in water en in vetten. Even ter vergelijking: vet vermengt zich niet met water. Zo werkt het precies met veel voedingsstoffen: ze hebben een ‘bootje’ nodig om efficiënt te kunnen worden opgenomen door het lichaam.
De uitdaging is om een wateroplosbare voedingsstof (vitamine C in dit geval) op te laten nemen door een vet oplosbaar celmembraan. We kunnen zoveel vitamine C tot ons nemen als wel willen, deze onverenigbaarheid leidt in alle gevallen tot een lagere opname door de cellen dan de ingenomen hoeveelheid.
Van alle vitamine C die je via de mond inneemt, wordt geschat dat er maar een vijfde deel door de cellen wordt opgenomen. Daar komt nog bij dat wanneer je vitamine C in tabletvorm gebruikt, dat deze in de meeste gevallen magnesiumstearaat bevat, een hulpstof ook nog eens zorgt voor een verminderde opname.
Wat is liposomale vitamine C?
Bij liposomale vitamine C wordt er aan de vitamine een ‘transportvoertuig’ toegevoegd, de liposomen. Deze liposomen zijn minuscule vet oplosbare ‘bootjes’, die zorgen dat de vitamine door de celwand kan.
Om dit voor iedereen duidelijk uit te leggen, doen we het even in Jip en Janneke-taal. De liposomale vitamine C heeft een vettig jasje aan waardoor de cel deze ‘herkent’ en beter opneemt, zelfs beter dan intraveneuze (via een infuus in de bloedbaan) vitamine C. Deze zogenaamde IV vitamine C is een kostbare aangelegenheid aangezien deze vaak alleen wordt toegediend in ziekenhuizen en privéklinieken.
De juiste liposomen om liposomale vitamine C zo effectief mogelijk te maken moeten een bepaalde grootte hebben. Deze grootte is 100 tot 400 nanometer. Deze maat is belangrijk vanwege het opneembare vermogen: hoe meer oppervlak, hoe beter de liposomen in staat zijn om de vitamine C in te kapselen.
Het meest geschikt daarvoor is fosfatidylcholine. Deze stof komt veel voor in lecithine, een vetzuur. Lecithine komt van nature op zijn beurt weer veel voor in sojabonen, maar ook in zonnebloempitten. Deze laatste variant geniet de voorkeur om te gebruiken, aangezien de lecithine uit sojabonen veelal afkomstig is van genetisch gemanipuleerde sojagewassen uit Azië.
Orale, liposomale of intraveneuze vitamine C?
Een van de wereldwijde autoriteiten op het gebied van vitamine C is de Amerikaanse cardioloog Thomas E. Levy. Hij stelt dat intraveneuze vitamine C, ondanks enorme doseringen van wel 25 tot 50 gram de bloedgehalten wel aanzienlijk verhogen, maar dat de vitamine C-waarden in de cellen daarmee niet navenant stijgen, aangezien de opnamefactor (de liposomen) ontbreken.
Ook orale vitamine C, zoals de meeste mensen in de vorm van een tablet gebruiken, lijkt niet de beste wijze van inname. Hoewel de bloedwaarden inderdaad stijgen, accumuleert een groot deel van de inname in de darm, waar het vaak, zeker bij hogere doses, diarreeklachten veroorzaakt.
Doctor Levy heeft een bijzonder interessant interview gegeven in een Amerikaanse radioshow. Hij stelt dat zelfs dat een inname van 1 gram liposomale vitamine C effectiever is dan de inname van 15 gram orale vitamine C.
Orale vitamine C fungeert als een antioxidant om oxidatieve stress in het lichaam te verminderen. Intraveneuze vitamine C is een pro-oxidant drug die helpt bij het produceren van waterstofperoxide die kankercellen bestrijdt, terwijl normale cellen ongehinderd blijven. Zo heeft het grote voordelen bij kankerpatiënten in een ver stadium.
Dosering
Natuurlijk verschilt de behoefte van vitamine C per persoon. De aanbeveling van het Voedingscentrum met de ‘dagelijks aanbevolen hoeveelheid’ van 75 milligram voor een gezonde volwassene, is van kinderlijke eenvoud en gelukkig heeft de wetenschap zich na 1980 verder ontwikkeld.
De dosis voor een persoon zonder ernstige symptomen of diagnose kan een preventieve dagelijkse dosis van 1-2 gram tweemaal daags geen kwaad.
Mensen die lichamelijk zware arbeid verrichten zoals atleten en mensen met zwaar lichamelijk werk kunnen 2 tot 3 keer per dag een dosis van 4-6 gram innemen. Ook rokers hebben een aanzienlijk hogere behoefte aan deze vitamine.
Bij ernstige ziekte, zoals zware ontstekingen, kanker en hartkwalen kan 2 tot 3 maal daags een dosis van 8-12 gram worden ingenomen.
* WAARSCHUWING: neem hogere doses uitsluitend onder toezicht van een gekwalificeerd arts, zeker wanneer je al onder behandeling bent!
Contra-indicaties
Met name hoge doses vitamine C kunnen mensen last krijgen van lage bloeddruk, duizeligheid, krampen en diarree.
De contra-indicaties gelden vooral voor zwangere vrouwen, kleine kinderen en mensen met een lage bloeddruk of die bloedverdunners gebruiken. Ook mensen met hartklachten dienen voorzichtig te zijn. Zij dienen uitsluitend lagere doses te gebruiken.
Daarnaast geldt een contra-indicatie die is gebaseerd op allergenen. Mensen met een gevoeligheid voor de liposomale verbindingen zoals zonnebloemlecithine kunnen klachten ervaren. Zeker wanneer je al klachten ervaart, is het altijd aan te raden om de behandeling met vitamine C met je arts te bespreken, hoewel de meeste artsen hier weinig ervaring mee hebben.
Aangezien vitamine C de opname van ijzer bevordert, dienen mensen met een overbelasting van ijzer voorzichtig te zijn. Verzeker jezelf ervan dat je ferritine en transferrinesaturatie laag genoeg zijn, voordat je met liposomale vitamine C aan de slag gaat.